Czym
jest Inteligentny System Transportowy?

CO TO JEST INTELIGENTNY SYSTEM TRANSPORTOWY?

Inteligentny System Transportowy ułatwia kierowanie ruchem, dzięki kontroli różnych elementów infrastruktury miejskiej. Uruchomienie ITS umożliwia efektywną koordynację sieci transportowych i poprawia ich bezpieczeństwo. Pozwala również zwiększyć przepustowość ruchliwych tras, co w konsekwencji skraca czas podróży. ITS łączy w sobie technologie z kilku obszarów:
   •	informatycznego,
   •	komunikacyjnego,
   •	dziedzin automatyki. 

System składa z inteligentnych rozwiązań, wśród których znajdziesz:
    •	automatyczne rozpoznawanie tablic rejestracyjnych pojazdów,
    •	systemy monitoringu wizyjnego (CCTV),
    • 	sterowanie sygnalizacją świetlną.

Wprowadzenie ITS w mieście spełnia przede wszystkim dwa zadania – usprawnia komunikację publiczną i zachęca mieszkańców do rezygnacji z własnych pojazdów na rzecz transportu zbiorowego. Warto dodać, że Inteligentny System Transportowy to także jedna z najważniejszych cech smart city. 

JAK ITS WPŁYWA NA JAKOŚĆ ŻYCIA W MIEŚCIE?

Inteligentny System Transportowy ułatwia poruszanie się po mieście, oszczędzając czas pasażerów. Ale to nie jedyny aspekt życia codziennego, który system ułatwia. To również kwestie m.in. bezpieczeństwa i ekologii.

MNIEJ CZASU NA DOJAZDY

Inteligentne systemy transportowe (ITS) wdrożyło już większość miast w Polsce, a te które z nich jeszcze nie korzystają, są zazwyczaj w procesie ich uruchamiania bądź planowania. Co więcej, samorządy użytkujące je od lat, regularnie poszerzają ich zakres i funkcjonalności, ponieważ przekonały się o skuteczności tego rozwiązania. Podstawowym miernikiem skuteczności ITS jest lepsza organizacja przejazdów środków komunikacji miejskiej i skrócenie czasu podróży.

Dzięki temu mieszkańcy w wielu przypadkach, korzystając z transportu publicznego, mogą dotrzeć do celu szybciej niż własnym samochodem. Dlatego przesiadają się na autobus czy tramwaj. To istotnie zmniejsza emisję spalin, a także hałas w mieście. W końcu po ulicach jeździ przez to mniej pojazdów prywatnych. Więcej o wpływie ITS na ekologię piszemy niżej. Co więcej - dzięki ITS można na bieżąco informować pasażerów o odjazdach czy opóźnieniach autobusów i tramwajów. Podróżujący doceniają taką funkcję, ponieważ dzięki niej o wiele łatwiej zaplanują przejazd lub ewentualne przesiadki. Znajdą też alternatywne połączenie tramwajowe dla autobusowego i odwrotnie.

FAKT

Z obserwacji Sprint S.A. wynika, że po uruchomieniu inteligentnego zarządzania ruchem, czas przejazdu zmniejsza się średnio o ok. 40%, a na niektórych trasach nawet o 70%.

MIESZKAŃCY BEZPIECZNI DZIĘKI ITS

Inteligentny System Transportowy ułatwia mieszkańcom nie tylko poruszanie się po mieście, ale też zapewnia poczucie bezpieczeństwa. I to zarówno osobistego, jak i tego na drodze. Jak wspominaliśmy na początku, element ITS stanowi system monitoringu wizyjnego. Kamery CCTV przechwytują i rejestrują obraz nie tylko na skrzyżowaniach i parkingach. Samorządy sukcesywnie poszerzają monitoring co rok o kolejne punkty służące podnoszeniu bezpieczeństwa mieszkańców. Obecnie tylko w 5 największych miastach w Polsce działa już ponad 2,8 tys. kamer i rejestrują one około 60 incydentów dziennie. To znacząca pomoc dla policji i straży miejskich. Działanie monitoringu wizyjnego w ramach większego systemu oznacza, że ITS pełni również rolę prewencyjną.

INTELIGENTNE PARKINGI W RAMACH ITS

Istotny element systemu ITS stanowią również inteligentne parkingi. Ich obecność ma szczególny wpływ na płynność ruchu w mieście, a co za tym idzie – również jakość powietrza. Podstawowa cecha inteligentnego systemu parkingowego to możliwość stałego monitoringu zajętości miejsc postojowych. Dzięki temu kierowcy nie muszą szukać dostępnego miejsca – mają możliwość precyzyjnej nawigacji do rejonu, w którym można zaparkować pojazd. Inteligentny parking funkcjonuje w oparciu o czujniki umieszczone w nawierzchni, które przekazują informacje o zajętości miejsc do bazy danych.

Zobacz, jak to działa krok po kroku:

1. Czujnik w nawierzchni (detektor) wykrywa pojazd, gdy najeżdża on na konkretne miejsce parkingowe.
2. Antena systemu zbierania i transmisji danych przechwytuje informację z czujnika i wysyła ją na platformę do zarządzania systemem (aplikacji centralnej).
3. Aplikacja aktualizuje informację o dostępności miejsca parkingowego.
4. Informacja o zmianie statusu zajętości miejsca parkingowego trafia na tablice parkingowe oraz do aplikacji mobilnej dla kierowców.

ODCINKOWY POMIAR PRĘDKOŚCI W RAMACH ITS

Na poziom bezpieczeństwa na drogach ITS może mieć wpływ również dzięki systemowi Odcinkowego Pomiaru Prędkości (OPP). Według danych CANARD, liczba wypadków na drogach wyposażonych w OPP spadła o 57%. Jednocześnie odnotowano o 71% mniej ofiar śmiertelnych i o 56% mniej rannych. 
OPP sprawdzi się szczególnie na drogach, na których dozwolona jest prędkość wyższa niż obowiązująca na co dzień w terenie zabudowanym, czyli:

• na obwodnicach,
• na mostach,
• w tunelach.

Obecnie w Polsce działają już 32 urządzenia służące do odcinkowego pomiaru prędkości i planowany jest montaż kolejnych. Warto dodać, że jedno z takich urządzeń pracuje w tunelu w ciągu drogi S2 przebiegającym pod Ursynowem w Warszawie w ramach Południowej Obwodnicy Warszawy. To pierwszy tego typu OPP (w tunelu) w Polsce i zapewne nie ostatni.

ITS A EKOLOGIA – REDUKCJA ŚLADU WĘGLOWEGO

Czyste powietrze to bardzo istotna kwestia, mająca wpływ na jakość życia w mieście. Dzięki lepszej organizacji transportu w Polsce dziennie do atmosfery może trafiać co najmniej 500 kg CO mniej. W skali rocznej to tyle, co emituje 730 domów jednorodzinnych w okresie grzewczym. Jak ITS zmniejsza ślad węglowy? Niżej opisujemy, jak to wygląda w liczbach. W Polsce zarejestrowanych jest 12,1 tys. autobusów. To oznacza, że dzięki lepszej organizacji ruchu, dziennie trafia do atmosfery co najmniej 500 kg CO mniej. To tyle, ile powstaje przy spalaniu 10 ton węgla. Dla porównania – w skali rocznej to tyle, co emituje 730 domów jednorodzinnych w okresie grzewczym. A tlenek węgla to tylko jedna szkodliwa substancja emitowana przez autobusy.

Przygotowaliśmy dla Ciebie również bardziej szczegółowe zestawienie. W poniższej kalkulacji analizujemy wydzielanie PM 2.5, PM 10 oraz CO, czyli zanieczyszczeń tworzących m.in. smog.

Według danych amerykańskich ekspertów (agencja EPA) 1 autobus miejski wydziela w ciągu minuty na samym tylko biegu jałowym:

• 0,018 g PM 2.5,
• 0,019 g PM 10,
• 0,624 g CO.

Zatem przy założeniu, że wykonuje on 10 kursów dziennie, które zostały skrócone przez ITS o średnio 1:41 min. (analiza Politechniki Wrocławskiej po wprowadzeniu ITS przez Sprint S.A. w Bielsku-Białej), ilość emitowanych przez jeden pojazd substancji w ciągu dnia zmniejsza się co najmniej o:

• 1,212 g PM 2.5
• 1,279 g PM 10
• 42,02 g CO

Nawet przy założeniu, że tylko 75% zarejestrowanych w Polsce autobusów kursuje każdego dnia, to jest to i tak spory „oddech” dla naszego otoczenia.

INTELIGENTNY SYSTEM TRANSPORTOWY – KORZYŚCI DLA SAMORZĄDU

Inteligentny System Transportowy to korzyści nie tylko dla mieszkańców, ale także dla samorządów. Wprowadzenie ITS może mieć wpływ na cyfryzację miasta również na szerszą skalę, a to już prosta droga do wpisania się w światowy trend smart city.

Korzyści z wprowadzenia ITS dla samorządu mogą być następujące:

1. Sprawna i łatwa organizacja transportu miejskiego.
2. Możliwość skutecznej reakcji na aktualne potrzeby mieszkańców względem ruchu drogowego.
3. Możliwość stałej aktualizacji połączeń transportu zbiorowego na korzyść mieszkańców.
4. Kontrola bezpieczeństwa drogowego i efektywna współpraca ze służbami (policja, straż miejska).
5. Wyższy poziom bezpieczeństwa na drogach.
6. Możliwość natychmiastowej reakcji na incydenty.
7. Wpływ na planowanie przestrzeni w mieście dzięki sprawnej organizacji miejsc parkingowych.
8. Wyższa pozycja miasta w rankingach pod względem jakości powietrza.

Inteligentny System Transportowy może zostać zaprojektowany i wdrożony kompleksowo w oparciu o m.in.:

• Centra Zarządzania Ruchem,
• zintegrowane systemy zarządzania ruchem

oraz następujące systemy:

• zarządzania transportem publicznym,
• monitoringu wizyjnego CCTV i ARTR,
• pomiaru prędkości odcinkowej,
• rejestracji przejazdów na czerwonym świetle,
• naprowadzania na drogi alternatywne,
• dynamicznego ważenia pojazdów,
• mierzenia wysokości pojazdów,
• informacji parkingowej.

---

Wiesz już czym jest Inteligentny System Transportowy. Chcesz wprowadzić go w swoim mieście?