Trzy
najważniejsze cechy inteligentnego miasta

CO TO JEST SMART CITY?

Większość polskich miast szczyci się mianem „inteligentnych”. Wszystko za sprawą nowoczesnych technologii, które ułatwiają codzienne życie zarówno mieszkańców, jak i samorządowców. Korzystanie z nich i uruchamianie kolejnych systemów to naturalny proces, do którego większość z nas się przyzwyczaiła. Co więcej, niektóre rozwiązania tak bardzo wrosły w naszą codzienność, że coraz trudniej wyobrażamy sobie jak mogliśmy funkcjonować bez nich. W ciągu ostatnich kilkunastu lat polskie miasta wykonały ogromny skok technologiczny i cały czas się rozwijają.

JAKIE SĄ 3 NAJWAŻNIEJSZE CECHY INTELIGENTNEGO MIASTA?

Samorządowcy nie zastanawiają się już „czy” korzystać z kolejnych rozwiązań IT, tylko debatują nad tym, które wprowadzić jako następne i w jakim zakresie. Ich wysiłki koncentrują się na trzech obszarach:
   1.	polepszaniu transportu w mieście – publicznego i prywatnego, 
   2.	zwiększaniu bezpieczeństwa mieszkańców,
   3.	poprawie komunikacji z obywatelami poprzez jej cyfryzację.

To właśnie one stanowią podstawy do zarządzania smart city, czyli inteligentnym miastem. W tym kontekście najczęściej wymienia się następujące rozwiązania technologiczne: 
   •	sztuczną inteligencję (AI),
   •	uczenie maszynowe (machine learning),
   •	gromadzenie i analiza danych w czasie rzeczywistym (big data) z użyciem sieci czujników,
   •	rozwiązania chmurowe.
Krótko mówiąc, smart city to miasto, które funkcjonuje w oparciu o nowe technologie. Omówimy teraz szerzej wymienione cechy. 

TRANSPORT W NOWOCZESNYM WYDANIU – ITS

Inteligentne systemy transportowe (ITS) wdrożyło już większość miast w Polsce, a te które z nich jeszcze nie korzystają, są zazwyczaj w procesie ich uruchamiania bądź planowania. Co więcej, samorządy użytkujące je od lat, regularnie poszerzają ich zakres i funkcjonalności, ponieważ przekonały się o skuteczności tego rozwiązania. ITS skraca czas przejazdu autobusów i tramwajów przynajmniej o kilkanaście procent na najbardziej zatłoczonych trasach, a średnia dla całego miasta oscyluje zazwyczaj wokół 40%. Lepsza organizacja transportu publicznego, to jednak tylko jedno oblicze tego systemu. Inteligentny System Transportowy to nie tylko sprawne zarządzanie ruchem komunikacji zbiorowej. Istotny element tego systemu stanowi też obsługa miejsc parkingowych w mieście z użyciem narzędzi IT. 

INTELIGENTNE SYSTEMY PARKOWANIA W RAMACH ITS

Inteligentne parkingi to sprawne zarządzanie stanowiskami parkowania, za pomocą monitorowania zajętości miejsc. Jego użytkowanie staje się coraz powszechniejsze. Dla mieszkańców to duże udogodnienie, ponieważ szybko i łatwo mogą dowiedzieć się, gdzie znaleźć miejsce dla swoich samochodów.

Jak działa inteligentny parking? Pokażemy ci to na przykładzie naszego systemu 4Park, bazującego na czujnikach umieszczonych w nawierzchni.

1. Czujnik w nawierzchni (detektor) wykrywa pojazd, gdy najeżdża on na konkretne miejsce parkingowe.
2. Antena systemu zbierania i transmisji danych przechwytuje informację z czujnika i wysyła ją na Platformę do zarządzania systemem (aplikacji centralnej).
3. Aplikacja aktualizuje informację o dostępności miejsca parkingowego.
4. Informacja o zmianie statusu zajętości miejsca parkingowego trafia na tablice parkingowe oraz do aplikacji mobilnej dla kierowców.

Warto dodać, że informacje do głównej bazy danych mogą przekazywać nie tylko czujniki umieszczone w nawierzchni, ale także inne urządzenia. 
Z perspektywy samorządowców, ta technologia niesie jeszcze więcej korzyści. Władze miejskie mają dostęp do precyzyjnych statystyk i dzięki temu mogą:

• lepiej planować rozbudowę parkingów publicznych,
• ustalać zasięg stref parkowania,
• kontrolować rotację pojazdów w miejscach, gdzie postój dozwolony jest tylko przez określony czas lub w wybranych godzinach.

MONITORING MIEJSKI A WPŁYW NA BEZPIECZEŃSTWO

Kolejna cecha smart city to bezpieczeństwo mieszkańców. Chodzi tu nie tylko o bezpieczeństwo osobiste, ale także w ruchu drogowym. Kamery kontrolujące skrzyżowania czy parkingi to tylko część systemów monitoringu wizyjnego. Władze poszczególnych miast sukcesywnie poszerzają je co rok o kolejne punkty służące podnoszeniu bezpieczeństwa mieszkańców. Obecnie tylko w 5 największych miastach w Polsce działa ich już ponad 2,8 tys. i rejestrują one około 60 incydentów dziennie. To znacząca pomoc dla policji i straży miejskich. Warto dodać, że prewencyjne zalety monitoringu wizyjnego doceniają także mieszkańcy. Propozycje uruchomienia kolejnych punktów kamerowych mogą być przedmiotem projektów w ramach budżetów obywatelskich w wielu miastach i gminach, z czego stowarzyszenia lokalne chętnie korzystają.

Monitoring wizyjny w samorządach działa zazwyczaj jako część Zintegrowanego Systemu Bezpieczeństwa. W jego skład wchodzą m.in.:

• system wymiany informacji,
• sieci nadzoru,
• lokalizacja zagrożeń bezpieczeństwa publicznego i środowiska.

ODCINKOWY POMIAR PRĘDKOŚCI A BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE

Inteligentne miasto dba również o bezpieczeństwie na drogach, na których dozwolona jest prędkość wyższa, niż obowiązująca na co dzień w terenie zabudowanym. Ułatwia to system Odcinkowego Pomiaru Prędkości (OPP). To skuteczne narzędzie walki z wykroczeniami drogowymi.

W przypadku smart city, system najlepiej sprawdza się:

• na obwodnicach,
• na mostach,
• w tunelach.

W tej chwili w Polsce działają już 32 urządzenia służące do odcinkowego pomiaru prędkości i planowany jest montaż kolejnych. W grudniu 2021 roku oddano do użytku system wraz z tunelem na S2, przebiegającym pod Ursynowem w Warszawie w ramach Południowej Obwodnicy Warszawy. To pierwszy tego typu OPP (w tunelu) w Polsce i zapewne nie ostatni.

SPRAWNA KOMUNIKACJA Z MIESZKAŃCAMI – SPOSÓB NA ROZWÓJ SMART CITY

Jedna z cech inteligentnego miasta to również dialog na linii mieszkańcy-władze. Odpowiednia komunikacja pozwoli odpowiadać na potrzeby osób zamieszkujących smart city i szukania rozwiązań mających istotny wpływ  na jakość życia w mieście. Tu także z pomocą przychodzą nowe technologie. Żeby ułatwić kontakt z mieszkańcami, samorządowcy chętnie sięgają po rozwiązania znane i sprawdzone w obsłudze rożnego rodzaju infolinii konsumenckich.

VOICEBOT UŁATWIA KONTAKT

Jednym z coraz popularniejszych rozwiązań są wirtualni urzędnicy, czyli chatboty lub asystenci głosowi (voiceboty). Cyfrowi „pracownicy” urzędów mogą m.in.: 

• wyjaśnić poszczególne procedury,
• pomóc znaleźć i wypełnić odpowiednie formularze,
• poinformować o najbliższych planach robót drogowych w mieście.

FAKT

Voiceboty w samorządach ułatwiają zarówno kontakt z urzędnikami, ale wspomagają też „wewnętrznie” prace urzędów – mogą funkcjonować np. jako helpdesk IT

APLIKACJE I SYSTEMY OBSŁUGI ALERTÓW

Oprócz chatbotów i asystentów głosowych udzielających informacji osobom dzwoniącym z różnymi sprawami do magistratu, pojawiają się też aplikacje i systemy do obsługi alertów zarówno tych wysyłanych do mieszkańców, jak i od nich otrzymywanych. Obecnie samorządom najbardziej zależy na aplikacjach webowych i mobilnych, które ułatwiają bezpośredni kontakt z osobami odpowiedzialnymi za interesujące ich sprawy czy usprawniające przyjmowanie zgłoszeń mieszkańców o różnego rodzaju incydentach i zdarzeniach.

Obsługa tych zgłoszeń to z kolei zadania dla służb miejskich. Przykłady to m.in.:

• konieczność naprawy nawierzchni,
• propozycje zmian organizacji ruchu,
• naprawa lub usprawnienie infrastruktury,
• interwencje związane z zielenią miejską,
• lokalizacja nowych obiektów tzw. małej architektury (ławki, kosze na śmieci)

oraz wiele innych problemów  zaburzających funkcjonowanie przestrzeni publicznych. 
Bardzo ważna jest też możliwość wysyłania za ich pośrednictwem komunikatów do mieszkańców. Można je podzielić na ogólne i spersonalizowane. 
Przykłady pierwszych komunikatów to m.in.:

• alerty pogodowe,
• informacje o robotach drogowych,
• komunikaty dotyczące utrudnień w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej.

Informacje spersonalizowane to m.in.:

• przypomnienie o wygaśnięciu ważności dowodu osobistego,
• komunikat o zbliżającym się terminie opłaty podatku od nieruchomości.

INTELIGENTNE MIASTO A EKOLOGIA

Warto jeszcze wspomnieć o jednym aspekcie, łączącym wszystkie wymienione cechy inteligentnego miasta – ekologii. Wprowadzenie tych rozwiązań ma duży wpływ nie tylko, na komfort i jakość życia, ale i zanieczyszczenie miasta. ITS-y ograniczają emisję spalin i zachęcają do korzystania z transportu zbiorowego, a monitoring miejski i system alertów obywatelskich skutecznie zniechęcają do wyrzucania odpadów w miejscach niedozwolonych.

---

Wiesz więcej o najważniejszych cechach inteligentnego miasta. Chcesz wprowadzić takie usprawnienia w swojej miejscowości?